Tsjechie.nl : d� Vakantie & Informatie site over Tsjechie
Alle bestemmingen Tsjechie
nieuwsbrief Australie
navigate by map Tsjechie
tips Tsjechie
win Tsjechie

Tsjechie.nl tsjechie.nl  cultuur  folklore in tsjechie 

Tsjechie.nl - Traditionele folklore

Meer cultuur...

Slovacko langs de Slowaakse grens, is een schilderachtige streek. De beeldhouwer Rodin gaf het de naam 'Moravisch Hellas'. Chodsko en de streek rond Plzen staat bekend om de doedelzakmuziek en uitgelaten liedjes. De Boheemse en Moravische bands met blaasmuziek, vooral die uit Slovacko, Hana en Zuid - Bohemen zijn wereldberoemd.

Het is een prestige voor de dirigent en de muzikanten om een zo goed mogelijke prestatie te leveren. Daartoe worden wedstrijden gehouden met de diverse instrumenten als de doedelzak, viool, cimbaal en diverse blaasinstrumenten. In Podluzi worden in juni wedstrijden gehouden in solodans en zang zoals in Kostice, Tvrdonice, Breclav, Lanzhot.

Christelijke feesten

Een christelijk feest als kerst staat tevens bol van de tradities. Op eerste kerstdag kunt u een bezoek brengen aan de Stefansfeestelijkheden met zang, dans en muziek. De mooiste feesten vinden in Chodsko of Zuid-Moravië plaats.

In het Reuzengebergte (Krkonose) moet u zeker een bezoek brengen aan Jilemnice, Vysoké nad Jizerou en Benecko of aan de Ceskomoravska vysocina tussen Usti nad Orlicí en Trebic. Kijk naar de thuisgemaakte kerststalletjes, die van half december tot half februari te bewonderen zijn. Het zijn soms uitgebreide, grote werken die opgehangen worden aan balken onder het plafond in de kamer.

Wie met driekoningen in Silezië of Moravië is, treft in het wit geklede jongeren aan die liederen zingen. Kleurrijk zijn de carnavalsfeesten die onder verschillende benamingen gevierd worden, maar hetzelfde thema hebben, namelijk het begraven van 'Bacchus' en het einde van de winter.

Soms wordt dit uitgebeeld door een figuur van een oude man of een stropop, een beer, een paard of de Moeder van Masopust. Op de dinsdag van Masopust eindigt het carnaval en begint de vastenperiode.

In de optochten worden originele symbolische maskers gedragen. Het sterven, het opnieuw tot leven brengen en de vruchtbaarheid zijn eindeloze principes van het leven en de natuur. Deze cirkelgang wordt op diverse manieren uitgebeeld. In Zuid-Bohemen in de omgeving van Horazdovice en Strakonice, wordt in de carnavalsoptochten een komische bruiloft gehouden, hetgeen ook een gewoonte is in het najaar genaamd 'Konopická', dat herinneringen oproept aan het oude volkstheater.

Kersttradities

De kerst gaat in Tsjechie niet stilletjes voorbij. Integendeel; er is door het hele land van alles te doen tijdens de koude kerstdagen. Zo kunt u traditionele kerstmarkten bezoeken in het pitoreske Telc. Voor een kerstfeest van formaat kunt u beter naar Praag gaan en voor de meest imposante kerststal ter wereld reist u af naar Zuid-Bohemen...

Kerststallen

Voor de allergrootste bewegende kerststal ter wereld reis je af naar Jindrchuv Hradec in Zuid-Bohemen. Hier aangekomen gaat u naar het streekmuseum, waar deze duizelingwekkend grote stal te zien is. De zogenoemde 'Kryzovy jeslicky' telt in totaal meer dan duizend figuren. Goed voor een notering in het Guinness Book of Records! Vlakbij Praag vinden we in het plaatsje Karlstejn een waar museum voor kerststallen. In dit museum zijn veertig beelden te bewonderen. 

Tsjechisch kerstdiner

Geen culinair bereid hertenbiefstuk of parelhoen, maar een lekkere kom erwtensoep is de populairste lekkernij tijdens de kerstdagen in Tsjechie! Dit in combinatie met een karperschnitzel en aardappelsalade. Deze karpers worden gevangen in de meren in Zuid-Bohemen en overal in het land verkocht. Ook wordt er heel wat gesnoept in Tsjechie rond de kerstdagen. Zeker het proberen waard en een genot voor de smaakpupillen is een stukje Tsjechisch gemberbrood.

Kerstmuziek in Praag

Tsjechie is een uitstekende bestemming om de winterse dagen rond de kerst door te brengen. Hoofdstad Praag leent zich bij uitstek prima voor allerlei kerstactiviteiten. Op het Oude Stadplein wordt elk jaar op ceremoniele wijze de aftrap gegeven voor tal van evenementen. Tot 6 januari kunt u uw hart ophalen door op dit plein te genieten van Middeleeuwse voorstellingen (elke dag tussen 18.00 en 19.00 en in het weekend tussen 18.00 en 21.00) en kinderkoortjes.

Zit u liever binnen? Bezoek dan de Staatsopera. Hier worden prachtige kerstconcerten gegeven. Zeker een bezoek waard voor de liefhebbers van klassieke muziek! In de Sint Nicolaas kerk kunt u met kerst luisteren naar een beroemd stuk van de Tsjechische componist Jakub Jan Ryba. Ook kunt u verschillende Kerstmissen bijwonen in de St. Vitus Cathedraal in Praag.

Traditionele bruiloft

Bruiloften kunnen gehouden worden vanaf de Kerstdagen tot Aswoensdag en vervolgens weer na de oogsttijd. Dit in verband met het hebben van voldoende levensmiddelen en bovendien vrije tijd.

Bruiloften zijn de moeite waard om te bekijken. U maakt kennis met oude tradities en klederdrachten. Hiervoor kunt u naar Chodsko, Polabi, Slovácko, Vlcnov, Kyjov, Bojanovice, Tvrdonice. Het is vaak een groots folkloristisch evenement met reidansen, zang en muziek. Ook zijn er elementen van het volkstoneel overgebleven in de traditionele bruiloft.

De Meiboom

In sommige streken van Tsjechie trekken de mannen het bos in en gaan de strijd aan wie de hoogste boom kan omhakken. Dit gebeurd aan de vooravond van 1 mei. Het kan nachtwerk worden, want voor zonsopgang moet van deze hoogste boom de traditionele 'meiboom' gemaakt worden. Dit is een symbool van de lente. Deze versierde boom moet vervolgens de hele nacht bewaakt worden voor tegen dieven!

Op de ochtend van 1 mei worden op sommige plaatsen 'liefdessporen' uitgezet. Dit bestaat uit een spoortje van zand die wordt uitgestrooid voor de voordeur van je geheime geliefde. Daarnaast wordt beweerd dat meisjes die op 1 mei niet hebben gezoend binnen een jaar uitdrogen.

Folklore festivals

Tsjechen houden van traditionele festivals. Vooral in Moravië, met zijn rijke volkscultuur, vindt u deze festivals terug. Het Internationale Folkloristische Festival in Straznice is een hoogtepunt. Traditionele klederdrachten, volksmuziek en dansen kunt u hier bewonderen. Dit festival vindt jaarlijks plaats in juni en bestaat al sinds 1946. Andere leuke folklore festivals in Tsjechie zijn het 'Slovacky Rok' in Kyjov en 'Hornacke Slavnosti' in Velka nad Velickou.

Optocht der koningen

Het voornaamste folkloristische lentefeest van Tsjechie is de Optocht der Koningen. In zuidwest-Moravie, de folkloristische streek bij uitstek, wordt dit uitgebreid gevierd. In de plaatsen Slovacko, Han, Hluk, Skoronice, Kyjov en vooral in Vlcnov wordt elk jaar de komst van de legendarische koning Jecmiinek herdacht. Koning Jecminek heeft voor zijn goede daden van de heerser van het dodenrijk toestemming gekregen om elk jaar voor veertig dagen naar zijn land terug te keren. De veertig mooiste dagen van het jaar mag hij in zijn land doorbrengen. Maar onder één voorwaarde: hij mag tijdens zijn aardse verblijf nooit en te nimmer één woord zeggen.

Dit volksfeest stamt nog uit voorchristelijke tijden. Eén ding is in de loop van de tien eeuwen niet veranderd: het einde van mei en de hele maand juni is een betoverende tijd gebleven. De natuur staat volledig in bloei. De koning rijdt aan het hoofd van de koninklijke stoet in rijk versierde vrouwenklederdracht. Hij houdt een witte roos tussen zijn lippen. Zijn gevolg zit op versierde paarden, ook in klederdracht.

Pasen

Pasen wordt in Tsjechie lang en uitbundig gevierd. Van de zeven zondagen voor Pasen is de vijfde de belangrijkste. Het is de Zwarte, of de Dodenzondag die het einde van de winter betekent. Dit wordt uitgebeeld met poppen gemaakt van stro, waarmee men eerst door het dorp loopt en later verdrinkt of verbrandt.

U kunt dit bijvoorbeeld in Valassko, Hornacko, Ceskomoravské vrchovina, Chodsko of in Blaty zien. Op de zesde, de Bloemzondag, gaan in Blaty zingende kinderen met poppen langs de huizen om de Nieuwe Lente aan te kondigen.

In Podluzi gebruikt men twijgen met beschilderde eieren. De bloeiende wilgentakken, de katjes, worden gezegend, er wordt feestelijk gebak bereid en eieren worden versierd met symbolische ornamenten. De eieren worden daarna in Bohemen en Moravië door oude vrouwtjes op de markt verkocht.

De laatste vier dagen voor de Pasen hoort men tegen de avond het geluid van kleppers en ratels in plaats van klokken. Deze worden gebruikt om Judas, de bijbelse verrader van Jezus weg te jagen. In de huizen van het Moravische Podluzi versiert men de ramen, de portalen en de stoep met voorjaarsbloemen van zand, zeep of kalk.
De kozijnen van de ramen en de deuren van kapelletjes, wijnkelders en de huizen worden geschilderd en de muren worden gewit. Ga op de zaterdag voor Pasen eens voor de kerk staan in Domazlice, Kyjov, Blatnice, Breclav of Vlcnov en bewonder de klederdracht van de vrouwen en de meisjes.

Paasmarkten

Als u de kerstmarkten net gemist heeft, of er juist geen genoeg van kunt krijgen, dan kunt u rond Pasen wederom uw hart op halen met de Tsjechische paasmarkten (velikonocni trhy). Op deze 'zomerse' variant van de kerstmarkt vindt u veel producten die u op de beroemde kerstmarkten ook kunt vinden, maar ook een heleboel typisch Tsjechische artikelen en handwerk.

De markten zijn zowel bij lokale bewoners als toeristen erg populair. In Praag is het rond deze tijd dan ook altijd gezellig druk. De markten zijn iedere dag van de week open, en zijn van ongeveer twee weken voor Pasen tot een week na Pasen op verschillende pleinen en in dorpen te vinden. In 2012 staan de markten er van 24 maart tot en met 15 april.

De kerstballen zijn vervangen door schitterend versierde paaseieren, en de markten vullen zich al snel met de geuren van heerlijke, traditionele paasbroden, lamsvormige cakes en versierde peperkoek. De grootste paasmarkten vindt u traditiegetrouw op het Oude Stadsplein en Wenceslaplein, en zijn minstens net zo sfeervol als de beroemde Tsjechische kerstmarkten. Rond 15.00u vinden er op het Oude Stadsplein dagelijks optredens plaats van kinderkoren, dansgroepen en andere artiesten.

Pomlázka

Een van de meest opmerkelijke Tsjechische tradities vindt plaats op Tweede Paasdag. Jonge en oude mannen gaan de deuren langs met zweepjes gemaakt van 8 wilgentwijgen, om vervolgens 'onschuldige' vrouwen met de zweepjes op het achterwerk te tikken. Deze vrouwen belonen de mannen vervolgens met een versierd ei, dat vaak gepaard gaat met een klein glaasje Slivovice of Becherovka.

Dit voor buitenstaanders zeer merkwaardige ritueel is een typisch Tsjechische paastraditie. De symboliek achter het pomlázka-ritueel is de begroeting van de lente en de verjonging van de natuur. De zweepjes, de 'pomlázky', zijn gemaakt van jonge wilgen- of berkentakken, omdat daarin de kracht van de natuur zou schuilen. Door de meisjes ermee te slaan, dragen de jongens deze kracht aan hen over. De meisjes en vrouwen belonen hen voor deze ‘dienst’ met een ei, een ander uitgesproken lente- en verjongingssymbool.

De zweepjes van de mannen worden gedurende het ritueel steeds kleuriger, als de vrouwen de zweepjes versieren met verschillende gekleurde linten. Deze linten kunnen vervolgens ook nog een betekenis dragen. Zo betekent een rood lint dat de vrouw de man wel leuk vindt. Een geel lint wil daarentegen zeggen dat de vrouw niet geinteresseerd is in de man. Terwijl de man de vrouw 'de zweep geeft' wordt het volgende wijsje gezongen:

Hody, hody, doprovody (Feest, feest, wij komen langs)
Dejte vejce malovaný (Geef ons een ei, een beschilderd ei)
Nedáte-li malovaný, (Heb je geen beschilderde)
Dejte aspon bílý (Geef dan een witte)
Slepicka vám snese za kamna jiný (De kip zal andere voor je leggen)

Dit gebruik wordt door Tsjechische vrouwen niet als iets vrouwonvriendelijks ervaren. Vrouwen zien het vaak zelfs als een compliment als ze door een man op het achterwerk geslagen worden. Voor kinderen heeft de traditie een iets ander doel. De jongetjes gaan eveneens met de kleurige zweepjes de deuren langs, om zo bij de vrouwen snoep te verzamelen.

Bekijk hieronder een filmpje over het maken van de pomlázka, het zweepje (in het Tsjechisch):

 

 


terug | home
Meer cultuur...
Hebben we je geinspireerd? Deel dit met je vrienden.


Vind Tsjechie.nl leuk op Facebook


Tsjecho Reizen - dé wintersport of vakantie Tsjechië, Praag en Slowakije specialist!




reageer Reageer  stuur door Stuur door  print Print pagina

Wees de eerste die een reactie plaatst!
specialisten Tsjechie
tsjecho reizen - tsjechie  
Tsjecho Reizen
Reisorganisatie
info | website
tel nr (klik)
interbohemia - tsjechie  
InterBohemia
Vakantiehuizen
info | website
tel nr (klik)
bohemia travel - tsjechie  
Bohemia Travel
Reisorganisatie
info | website
tel nr (klik)
happy home - tsjechie  
Happy Home
Vakantiehuizen
info | website
tel nr (klik)

Valuta omrekenen

EUR

CZK

voorwaarden - copyright - privacy statement - disclaimer - cookies - contact - sitemap



© Tsjechie.nl