Tsjechie.nl - Andy Warhol

Nog lang na de eerste wereldoorlog vond men daar in Ruthenië in de grond van de akkers vele geraamten en doodskoppen; Tienduizenden soldaten lieten er hun jonge leven, de meesten zijn niet eens begraven. Al lijkt het wel het einde van de wereld, dat is het niet. Daar in Ruthenië ligt een plaatsje dat in de wereld furore had kunnen maken.

Het begon in Pittsburgh, Amerika. Daar leefde een echtpaar: immigranten van Rutheense afkomst uit het Slowaakse dorpje Miková, juist uit dat gebied waarover ik het in deze column heb. Zij droomden, over het land van melk en honing, over Amerika, dat toen een grote trekpleister voor immigranten was. In de praktijk bleef van die melk en honing in Amerika na hun komst maar weinig over. Zij kregen drie zoons, waarvan de jongste, een talentvolle jongen, een opleiding genoot als grafisch designer. Vader is vroeg gestorven. Zijn moeder bleef daarna bij hem wonen tot haar dood.

Niemand had enig vermoeden dat dit joch, een grafisch designer, uiteindelijk een wereldberoemde cineast, publicist en een steenrijke Pop-Art kunstenaar zou worden. Andy Warhol was zijn naam. In zijn beste jaren, rond 1966, liet hij zich voor een portret rustig 35 duizend dollar betalen. Het meest bekende portret naast vele andere beroemdheden, is die van de revolutionair Che Guevara. Dit werk werd later gedrukt op T-shirts en jacks, die veel werden gedragen door jongelui in de zeventiger jaren.

In Slowakije, 10 kilometer van het dorpje Miková, ligt een stadje: Medzilaborce, waar een Warhol Museum van Moderne Kunst is. Hypermodern, gewijd aan zijn werken, zijn leven en het stimuleren van jonge talenten uit de hele wereld. Men verbaast zich er over dat daar in die uithoek van de wereld een oase van moderne kunst, namelijk Pop Art, is tentoongesteld.

Andy Warhol was heel bijzonder mens. Twee frappante uitspraken van hem: Op de vraag van de pers waar hij vandaan komt, was zijn antwoord: ' I am from nowhere’. En dan: “In de toekomst zal iedereen vijftien minuten beroemd zijn.’

Ja, schrikt u niet, vanaf Bratislava is het maar nog ongeveer 400 kilometer. Ik hou van zulke tochten, naar afgelegen oorden, waar stilte en de natuur heer en meester zijn. Niet iedereen heeft het voor over, je moet van zulke avontuur houden.

Radomír.